Sevak

ԹՌՈՒՑԻԿ ԵՐԳԵՐ

ԱՐՇԱԼՈՒՅՍԻՑ ԱՌԱՋ

Արշալույսից առաջ քունն ավելի խորն է:
 
Նահանջած են լինում մղձավանջներն արդեն:
Օդը երազներ է տեղափոխում,
Դեռ ձև ու կերպ չառած նոր երազներ պես-պես՝
Ծնված տըրամվայի զրընգոցից մրսկան, 
Ողջույնի տեղ հնչող երեխայի լացից,
Թարմ բուրմունքից հացի,
Որ լուռ թևավորվում
Եվ փակ մեքենայում էլ չի՜ տեղավորվում:
 
Հիմա հավատում են երազներին 
Շատ քչերը կյանքում:
Ես նրանց մեջ չկամ:
Եվ քանի որ չկամ՝
Ինձ խղճում եմ
(Նախանձելի բան չէ խելքի գալը)...
 
...Արշալույսից առաջ քունն ավելի խորն է,
Բայց մոտիկ է նաև արթնացումը:
-Կբացվի նոր մի օր՝
Ինչպես աչքակապը
(Մանուկ հասակում են պահմտոցի խաղում):
Կբացվի նոր մի օր՝
Ինչպես վիրակապը
(Երեկվա խոր վերքն է սպիացել արդեն):
Ու եթե խոր վերքն է սպիացել արդեն,
Արժի՞ արդյոք հիմա,
Արժի՞ ասել արդյոք,
Որ վերքերը, ճիշտ է, լավանում են,
Բայց դրանցից միշտ էլ կրճատվում է մաշկը... 
Երևան
13.XI.1961թ.

ՄԻԱՅՆԱԿ ԾԱՌԸ

Պոկված անտառից՝
Մենակ ու մռայլ,
Մի ծառ է ցցվել բարձունքի վրա:
 
Ինչպե՜ս չի սիրում անտառը նրան,
Ինչպե՜ս է ծաղրում,
Քրքըջում վրան,
Ի՜նչ է թե հսկան 
Այս թզուկների 
         կամքին
         ու
         կյանքին
Չի՛ կարողանում իրեն ենթարկել,
Ի՜նչ է թե նրանք չե՛ն կարողանում
Իրենց նեղվածքում սրան բանտարկել...
 
Եվ չի՛ հասկանում անտառը հիմար,
Թե ծառն այդ ինչ է անտառի համար.
 
Կաղնի՜ն՝
Անտառի կանաչ շանթարգե՜լ...
Մոսկվա
21.IV.1959թ.

ՈՍԿԻՆ ՎԵՐՍՏԻՆ ՈՍԿԻ Է ՄՆՈՒՄ

Շրթերիս վրա խոսքեր են դողում՝
         Խոսքեր արտառո՛ց,
         Իմաստազրկվա՛ծ,
         Հնացա՜ծ խոսքեր.
Հին-հին գրքերի, մատյանների մեջ,
Բառարաններո՛ւմ մնացած խոսքեր:
 
         Ուզում եմ ասել.
         -Գթասի՛րտ եղեք,
         Եղեք ողորմա՜ծ,
Մարդու նկատմամբ մա՛րդ եղեք, մարդի՜կ:
 
Ու երբ չգործած մեղքերի համար
Մարդը հայցում է մեղքի թողություն
         Ու ներողություն՝
         Ոչնչի՜ համար,-
Գոնե գթասիրտ-ողորմած եղեք,
Անսրտության մեջ մի՛ եղեք համառ...
 
Շրթերիս վրա խոսքեր են դողում՝
         Խոսքեր արտառո՛ց,
         Իմաստազրկվա՛ծ¸
         Հնացա՜ծ խոսքեր.
Հին-հին գրքերի, մատյանների մեջ,
Բառարաններո՛ւմ մնացած խոսքեր:
         Հնացա՜ծ խոսքեր,
         Հնացա՜ծ,
Ինչպես ոսկին է հիմա,
Որով առ ու ծախ արդեն չեն անում,
Սակայն դրանից ոսկին ո՛չ մի տեղ
Երբեք չի դարձել ժանգոտած թիթեղ.
 
Ոսկին վերըստին ոսկի՜ է մնում...
Մոսկվա
01.IX.1958թ.

ԱՐՄԱՏՆԵՐԸ ՈՒ ՄԱՏՆԵՐԸ

Ա՜յ թե ճանաչել,
Ա՜յ թե իմանալ ընդերքն ու հողը,
Բայց ո՛չ թե ինչ-որ երկրաբանի պես՝ 
Ծակելով հողի կողը
                            կամ ողը.
Եվ ո՛չ էլ իբրև ինչ-որ հնաբան՝ 
Գործի դնելով բրիչ, բահ ու բան.
Եվ ո՛չ էլ անգամ՝ 
Ինչպես ես գիտեմ իմ հինգ մատները:
 
Ա՜յ թե ճանաչել ընդերքն ու հողը, 
Ինչպես, երևի, հողն են ճանաչում 
Լոկ արմատնե՜րը: 
Մոսկվա
28.IV.1959թ.

ՄԻԱՆԳԱՄԻՑ

Ասում են, թե միանգամից կյանքում ոչի՜նչ չի կատարվում.
Միանգամից ո՛չ մի կարպետ և ո՛չ մի գորգ չի պատըռվում,
Միանգամից բերդ չի շինվում ու չի քանդվում միանգամից, 
Միանգամից ձյուն չի գալիս և չի փչում անգամ քամին:
 
Մի՛րգ չի հասնում միանգամից, ո՜ւր մնաց թե՝ խելոքանան, 
Զո՛ւյգ չեն կազմում միանգամից, ո՜ւր մնաց թե՝ երեքանան:
Միանգամից չեն կշտանում և չեն զգում ջրի կարիք, 
Ո՛չ այսօրն է անցյալ դառնում, ո՛չ էլ վաղն է դառնում գալիք:
 
Այս ամենը ճիշտ է, հարկա՛վ, 
Հենց այսպես է, ինչպես որ կա: 
Սակայն եթե իմ կյանքի մեջ գեթ հարցնեին մի՛ անգամ ինձ, 
Թե ես ի՞նչ եմ գերադասում, 
Ի՞նչ եմ ուզում 
Ու երազում,
Ես կասեի.
-Ինչ լինում է՝ թող որ լինի միանգամի՜ց... 
Երևան
28.I.1962թ.

Lilas