ԱՆԼՌԵԼԻ ԶԱՆԳԱԿԱՏՈՒՆ
ՂՈՂԱՆՋ ՀՐԱՇԱԳՈՐԾՄԱՆ
Թե մինչև հիմա որտեղ որ երգն էր
Այնտեղ էլ նա էր,
Այսուհետ արդեն որտեղ որ նա էր՝
Այնտեղ էր երգը:
Առաջին անգամ լայն դահլիճների
Բեմից էր լսում ինքն իրեն հայը,
Եվ բոլորովին ուրիշ էր հնչում
Իր իսկ «Տույ-տույ»-ը,
«Վայ լե-լե վայ»-ը.
Նո՛ւյն արտն էր հուռթի,
Նո՛ւյն սերմը ցանված,
Բայց... խորն էր հերկը,
Ու բեղուն՝ բերքը:
Հայ ելևէջի վայրի տարերքը,
Հեղեղ մեղեդին,
Տարափ պարերգը
Էլ չէին արդեն հնչում ու կորչում,
Ինչպես հողմերը՝ դաշտերում լեռնոտ,
Ցատկան ջրերը՝ ձորում ու կիրճում -
Անօգո՜ւտ այնպես,
Այնպես ապարդյո՛ւն:
Հայ ելևէջի վայրի տարերքը
Մի կախարդ ձեռքով, որտեղ որ պետք էր,
Դառնում էր անձրև՝ ծլարկած արտում,
Դառնում ջրաղաց,
Էրանի քամի՝
Ցանկացա՛ծ ժամին:
Հայ ելևէջի հոսքը վարարուն
Մի կախարդ ձեռքով մտել էր խոր հուն,
Գտել էր անշեջ ու որոշ հասցե.
Հասնում էր սրտին՝ ում էլ պատկաներ.
Մոտիկ դրացո՞ւ,
Ռուսի՛, վրացու՛,
Թե՞ օտարաձայն հեռավորների՝
Լեհի՛,
Ֆրանկի՛,
Ավըստրիացո՛ւ:
Այսպես՝ կալակիտ ցորենն է դառնում
Ընտիր սերմացու,
Ապառած քարը՝ սեղան խորանի
Ու պատի վրա ջուր խմող այծյամ:
Այսպես՝ դաշտերի ծաղկունքը ցանցիր
Պսակ են դառնում հարսների ձեռքով
Հարսների լանջին:
Այսպես՝ եղյամն է ապակիներին
Լուսամուտների շրջանակի մեջ
Հանճարեղագույն բնանըկարի կերպարանք առնում:
Եվ հույսը - այսպե՛ս - հավատ է դառնում...
Նա մելամաղձոտ հայ եղանակին
Հայկական ուրախ հորդան էր կցում,
Եվ կարծես արփին ծագում էր հանկարծ
Ցրում մուժ ու մեգ:
Նա վիրաբույժի հմուտ ձեռքերով
Ինչ-որ կույր աղիք կտրում էր գցում,
Եվ մարմինն ասես ծնվում էր նորից,
Դառնում մորեմեկ:
Նա... ի՞նչ էր անում:
Լոկ այն էր անում,
Ինչ որ անում է ավազն ամանին՝
Մաքրում է ժանգից.
Ինչ որ անում է ջուրը մանչուկին՝
Դունչիկն է սրբում.
Ինչ-որ անում է մայրը մանուկին՝
Ինն ամիս կրում իր կողերի մեջ
Ու գերմարդկային-մայրական ցավով
Ավելացնում է թիվը աստղերի՛,-
Մի սովորակա՜ն... անսովո՜ր հրաշք: